Deset velikana koji nisu imali potomke

Mnogi srpski velikani koji su svojim životom i radom obilježili savremenu istoriju i upisali svoje ime zauvjek u stručne udžbenike, nisu imali djecu.

Foto: Wikipedia/RTB

Iako su za vrijeme u kome su živjeli, imali velika priznanja i mnogobrojne nagrade, razne okolnosti su doprinijele da njihove porodice ostanu bez potomaka. Bilo da je u pitanju blistavi um, njihov autentičan karakter, sticaj okolnosti, neuzvraćena ljubav, ili nešto peto, svi oni nisu stekli uslove, ili nisu htjeli da pored sebe imaju klince i klinceze.

Nikola Tesla

Naš najpoznatiji naučnik se nikada nije ženio. Kada ga je jednom jedan novinar upitao zašto je to tako, njegov odgovor, prema objavljenom intervjuu, glasio je ovako: “Naumio sam da sav svoj život posvetim radu, i iz tog razloga odrekao sam se ljubavi i društva dobre žene; a i više od toga. Mislim da književnik ili muzičar treba da se ožene. Oni tako dobivaju nadahnuće koje ih vodi većem uspjehu. Ali pronalazač ima tako žestoku narav, sa toliko divlje, strašne osobenosti, da bi morao sve da napusti i da se tako odrekne svoje izabrane oblasti rada da bi se posvetio ženi. A i šteta je što je tako; ponekad se osjećamo tako usamljenim – rekao je svojevremeno Tesla.

Ivo Andrić

Bio je oženjen Milicom Babić, kostimografkinjom, ali nisu imali djece. Iako su se poznavali više od 30 godina, ona je bila udata za doplomatu Nenada Jovanovića, koji je umro 1957. godine, i tek nakon njegove smrti su se Ivo i Milica vjenčali. Andrić se njome oženio u šezdeset šestoj godini, a važila je za njegovu dugogodišnju ljubav. Radila je kao kostimograf u Narodnom pozorištu u Beogradu. Bili su braku 10 godina, sve do marta 1968. godine, kada je ona umrla u porodičnoj kući u Herceg Novom. Andrić je umro je 13. marta 1975. godine u Beogradu.

Mihailo Petrović – Mika Alas

Čuveni srpski matematičar, profesor Univerziteta u Beogradu, akademik Srpske kraljevske akademije i alas, ostavio je veliki trag u svom radu, i bio jedan od najučenijih ljudi svog vremena. Bavio se ribartsvom, otuda i njegov nadimak Alas. Bio je pasionirani putnik, proputovao je kroz sve evropske zemlje i upoznao njihove glavne gradove, a obišao je i sjeverni i južni pol. Međutim, iako je živio relativno dugo, 75 godina, i bio najpopularnija ličnosti starog Beograda, nije ostavio potomke iza sebe.

Jovan Skerlić

Iako nije dugo živio, Skerlić je za nepune dvije decenije stvorio djela kojima je korjenito izmijenio našu književnu kritiku i istoriografiju. Napisao je čitav niz književnih studija, eseja i članaka, kojima je ”osvijetlio” čitav 18. i 19. vijek srpske književnosti. Poznate su njegove književnoistorijske studije o srpskoj književnosti 18. vijeka, i stvaranju u doba takozvanog omladinskog Perioda u 19. vijeku. Posebno mjesto u Skerlićevom radu zauzima ciklus književnih eseja i studija Pisci i knjige. Na osnovu svih tih radova i kao plod veoma savjesnog i naučnoistraživačkog rada, Skerlić je napisao i veliku Istoriju nove srpske književnosti 1914. godine. To je, nesumnjivo, jedna od najboljih književnih istorija ne samo srpske već i jugoslovenske književnosti.

Dositej Obradović

Srpski prosvjetitelj i reformator školovao se je za kaluđera, ali je napustio taj poziv i krenuo na putovanja po cijeloj Evropi, gdje je primio ideje evropskog prosvetiteljstva i racionalizma. Cijelog života radio je na prosvećivanju svog naroda, prevodio je razna dela među kojima su najpoznatije Ezopove basne, a potom je i sam pisao dela, prvenstveno programskog tipa, među kojima je najpoznatije „Život i priključenija”. Dositej je bio prvi popečitelj (ministar) prosvjete u Sovjetu za vrijeme Prvog srpskog ustanka i tvorac svečane pjesme „Vostani Serbije”. Njegovi ostaci počivaju u Beogradu, na ulazu u Sabornu crkvu, iako je njegova izričita želja bila da bude sahranjen pored Hajdučke česme u beogradskom Košutnjaku. Nije se ženio i nije imao djecu.

Desanka Maksimović

Najpoznatija srpska pjesnikinja, profesorka književnosti i član Srpske akademije nauka i umjetnosti, bila je udala za Sergeja Slastikova Kalužanina 1933. godine. Slastikov je bio glumac i pjesnik, ali u braku nisu imali djece. Govorilo se da su njene pjesme njena djeca. Slastikov je umro 1976. godine, a Desanka Maksimović 1993. godine. Sahranjeni su jedan pored drugog u Brankovini kod Valjeva.

Aleksandar Obrenović

Posljednji Obrenović na prestolu, od 1889. do 1893. godine. Bio inteligentan i veoma vlastoljubiv, odlikovao ga je izraženi apsolutizam. Najveći sukobi u državi izbili su oko njegove ženidbe Dragom Mašin, ženom sumnjivog morala, koja je i bila glavni razlog za vojni puč i atentat na njega u maju 1903. godine. Iako je neposredno pred kraj života, navodno bila trudna, ispostavilo se da ipak nije mogla da rodi nasljednika Obrenovićima. U noći 31. maja 1903. godine zavjerenici, vojne starješine, upadaju dvor sa ciljem da ubiju kralja i kraljicu. Dolazi do pucnjave, kralj i kraljica se sklanjaju u tajnu sobu. Ipak, nakon potrage, nalaze ih i ubijaju, a njihova unkažena tijela bacaju preko balkona.

Aleksandar Obrenović

Posljednji Obrenović na prestolu, od 1889. do 1893. godine. Bio inteligentan i veoma vlastoljubiv, odlikovao ga je izraženi apsolutizam. Najveći sukobi u državi izbili su oko njegove ženidbe Dragom Mašin, ženom sumnjivog morala, koja je i bila glavni razlog za vojni puč i atentat na njega u maju 1903. godine. Iako je neposredno pred kraj života, navodno bila trudna, ispostavilo se da ipak nije mogla da rodi nasljednika Obrenovićima. U noći 31. maja 1903. godine zavjerenici, vojne starješine, upadaju dvor sa ciljem da ubiju kralja i kraljicu. Dolazi do pucnjave, kralj i kraljica se sklanjaju u tajnu sobu. Ipak, nakon potrage, nalaze ih i ubijaju, a njihova unkažena tijela bacaju preko balkona.

Jovan Dučić

Jedan od najpoznatijih srpskih književnika, i vrsni diplomata, prešao je put od mladog pisca u provinciji do vodećeg pjesnika u srpskoj književnosti jednog razdoblja. Iako je imao nekoliko velikih ljubavi, kojima je posvetio mnoge svoje pjesme, nije se ženio, niti ostavio nasljednike iza sebe.

Pavle Vuisić

Jedan od najpoznatijih naših glumaca, rođen je 10. juna 1926. godine u Beogradu gdje je ostao da živi sve do svoje smrti 1. oktobra 1988. godine. Volio je društvo, kafanu i rijeku. Volio je da zida i gradi i imao je smisla za detalje. Volio je brodove, Adu Ciganliju. Imao je splav i čamce, ni sama ne znam koliko ih je promijenio, prodao ili poklonio. U skladnom braku pored supruge Mirjane proveo je pune trideset i dvije godine, sve dok ih njegova smrt nije rastavila. Nisu imali djece.

Izvor: Telegraf