Pojeli i popili milione: Građani štede na mnogim stavkama, ali za kafanu mora biti

Samo u restoranima i hotelima za nepune tri godine potrošili smo preko 130 miliona KM, a promet u ovim ugostiteljskim objektima stalno raste. 

Tako je, prema podacima Zavoda za statistiku, u djelatnosti pripreme i posluživanja hrane i pića tokom 2016. zabilježen promet od skoro 41 milion maraka, lane 45,5 miliona, a za 9 mjeseci ove godine preko 43,7 miliona KM, i to bez PDV-a.

Promet u ugostiteljstvu u Srpskoj je, generalno, daleko veći, s obzirom na činjenicu da zvaničnom statistikom nisu obuhvaćeni preduzetnici.

To znači da, uprkos prilično lošem standardu mnogih građana, sektor ugostiteljstva radi punom parom, odnosno, da građani štede na mnogim stavkama, ali ne i na odlasku u kafanu ili restoran.

Nije teško izračunati da smo, samo tokom prošle godine, na hranu i piće u preduzećima koja se bave ugostiteljstvom potrošili taman toliko para koliko je dovoljno da se isplati preko 53.000 prosječnih plata, odnosno više od 124.000 prosječnih penzija.

Malo i dvije plate

Tačno da se čovjek zapita otkud preteknu ovolike pare, s obzirom na činjenicu da u Srpskoj ima više od 112.000 nezaposlenih, te da čak 60 odsto onih koji rade prima platu do svega 800 KM.

A jednoj četvoročlanoj porodici sa dvije plate iz realnog sektora, kad izmire sve obaveze, za prehranu mjesečno ostane 400 KM. To znači da dnevno na hranu mogu da potroše oko 13 KM, odnosno nešto više od jedne marke po obroku.

S druge strane, oko 25 odsto domaćinstava u Srpskoj nije u prilici da bar svaki drugi dan ima neki mesni, pileći ili riblji obrok ili vegetarijansku zamjenu. Po statističkim podacima, u RS ima 49.805 siromašnih domaćinstava, čija su mjesečna primanja do 362 marke, te 126.043 siromašnih pojedinaca.

Međutim, izgleda da, ma kako skromno da živimo, za kafanu ipak mora da se nađe nešto para, što potvrđuju i pune kafane i restorani, čak i u samom špicu radnog vremena.

Mentalitet

Ekonomisti objašnjavaju da ne treba mnogo da čudi to što, u vremenu krize, u restoranima i kafanama spiskamo desetine miliona maraka.

“Kafane i restorani su mjesta gdje se često vode poslovni razgovori i sklapaju poslovi. Međutim, pored poslovnih ljudi i onih čiji su džepovi dublji, mušterije ugostiteljskih objekata su i nezaposleni i studenti. Jednostavno, takav smo narod, da ćemo štediti na nekim prečim stvarima samo da bismo otišli u kafić” – objašnjavaju ekonomisti.

U Udruženju ugostitelja Srpske poručuju da kafane i kafići, ipak, ni približno ne rade kao prije.

“Prošla su zlatna vremena kad su gosti “obrtali” po nekoliko tura, ne gledajući koje piće koliko košta. Danas dvije osobe po dva sata sjede uz dva čaja ili dvije kafe, i to je to. Međutim, naš mentalitet je takav da ćemo radije potrošiti koju marku u kafani, nego na nešto drugo, možda korisnije. U ugostiteljskim objektima se upoznajemo, družimo, sklapamo poslove, slavimo slave… Takođe, ljudi se najčešće upravo u kafanama jedni drugima žale na težak život” – ističe predsjednik ovog udruženja Željko Tatić.

Milijarda za cigarete

Tokom deset mjeseci ove godine u BiH je uvezeno vina u vrijednosti oko 23 miliona maraka, jakih alkoholnih pića preko četiri miliona i piva gotovo 105 miliona KM. Po količini ispijene kafe građani BiH konstantno su u samom vrhu mnogih listi, bez obzira na to što je riječ o prilično skupim navikama.

Prema analizama agencija za istraživanje tržišta, na kafu godišnje potrošimo više od 160 miliona KM. Statisitka pokazuje da godišnje kupimo više od 265 miliona paklica cigareta, koje nas koštaju čak 1,1 milijardu KM.

Izvor: Srpskainfo/ Maja Bašić