Šta sve podrazumijeva obavezna vakcinacija u Austriji?

​Austrija je prva zemlja Evropske unije koja uvodi obavezno vakcinisanje protiv kovida-19.

Kada to stupa na snagu, hoće li biti izuzetaka, da li će se vakcinacija sprovoditi uz prisilu i kolike su kazne za nevakcinisane?

Obavezno vakcinisanje protiv kovida-19 u Austriji nisu izglasali samo poslanici vladajućih stranaka, već i veliki dio opozicije.

Socijaldemokrate, ali i većina poslanika liberalnog Neosa odobrili su prijedlog zakona. Desničarsko populistička Slobodarska partija Austrije (FPÖ) glasala je protiv, prenosi DW.

Nakon što je zakon u Beču izglasan u Donjem domu parlamenta, on 3. februara mora biti potvrđen i u Gornjem domu, koji okuplja predstavnike devet saveznih pokrajina. Smatra se da će se to sigurno dogoditi, a opšta obaveza vakcinisanja u Austriji trebalo bi da stupi na snagu dan kasnije, 4. februara, i da važi za sve vakcine protiv korone odobrene u Evropskoj uniji.

Cilj vlade je da značajno poveća procenat vakcinisanih. On trenutno iznosi oko 75 odsto, što je osrednje u poređenju s prosjekom u EU. Dosadašnja pooštravanja mjera, poput uvođenja lokdauna za nevakcinisane, nisu bila dovoljno uspješna.

Da li obavezna vakcinacija obuhvata sve građane?

Obaveza vakcinisanja u Austriji odnosi se na sve građane s prebivalištem u toj zemlji koji imaju 18 i više godina. Prvobitno je granica trebalo da bude 14 godina, ali je taj prijedlog odbačen.

Od obaveze su izuzete samo trudnice, kao i osobe koje ne mogu da se vakcinišu iz zdravstvenih razloga ili one koje nakon vakcinisanja ne razvijaju imunološki odgovor. Da bi neko bio izuzet iz zdravstvenih razloga, on mora da predoči odgovarajuću ljekarsku potvrdu.

Potvrde o izuzeću mogu da izdaju samo specijalističke ambulante, službenici javnog zdravstva i ljekari epidemiolozi.

Da li su oni koji su se oporavili oslobođeni obaveze?

Za razliku od Njemačke, gdje status onima koji su preležali koronu ističe nakon 90 dana od posljednjeg pozitivnog PCR-testa, u Austriji je to 180 dana, odnosno šest mjeseci nakon infekcije. Za to vrijeme su izuzeti od vakcinisanja, a nakon isteka tog roka oni ponovo podliježu toj obavezi.

Koliko doza podrazumijeva obavezno vakcinisanje?

Zakon govori o početnom i naknadnim vakcinama. Broj kasnijih vakcina utvrđuje ukazom ministar zdravlja. Prema trenutnom stanju, austrijska vlada od svojih građana, ukoliko nisu preležali bolest, očekuje tri vakcine protiv korone.

Da li se obavezna vakcinacija sprovodi uz prisilu?

Ne, parlament je odlučio da je vakcinisanje obavezno, ali ne i prisilno. “Vakcinisanje se ne smije sprovoditi pod direktnom naredbom i prisilom”, navodi se u članu 1. novog Zakona.

Kako se kontroliše obavezno vakcinisanje?

U prvom koraku nakon stupanja zakona na snagu, sva domaćinstva u Austriji trebalo bi da dobiju pismo od ministra zdravlja sa informacijama o obaveznom vakcinisanju. Prve kontrole planirane su sredinom marta.

Kontrole bi trebalo da sprovodi policija na javnim mjestima, metodom slučajnog uzorka. Sa obzirom na to da u Austriji ne postoji opšta obaveza pokazivanja ličnih dokumenata, u praksi bi to moglo da rezultira privođenjem nevakcinisanih osoba bez lične karte u najbližu policijsku stanicu radi provjere identiteta.

U drugom koraku, planira se digitalna provjera u Registru vakcinisanih koji je uveden u Austriji tokom pandemije. Tada će se kazne slati automatski.

Koliko su visoke kazne?

Ako se tokom nasumičnih provjera utvrdi kršenje Zakona o obaveznom vakcinisanju, policija može da izrekne novčanu kaznu od 600 evra. Kazna se povlači ako se ta osoba vakciniše u roku od dvije nedjelje nakon provjere. U slučaju prigovora na kaznu, u sudskom postupku mogu se izreći i veće kazne – do 3.600 evra.

Kazna onima koji nisu vakcinisani može se naplatiti najviše četiri puta godišnje – ukoliko zdravstveno stanje ne dovede do toga da se obaveza vakcinisanja ukine. Novac od kazni država bi trebalo da upotrijebi u borbi protiv korone.

Da li onima koji odbijaju vakcinu prijeti zatvor?

Zakon o vakcinisanju protiv kovida-19 izričito isključuje obavezni pritvor, iako je ta mogućnost, u slučaju neplaćanja kazni, u Austriji načelno predviđena.

Međutim u članu 10 Zakona stoji: “Ako je izrečena novčana kazna, ne određuje se zamijena zatvorskom kaznom u slučaju da se novčana kazna ne može naplatiti.”

Da li će odluka o obaveznom vakcinisanju pasti na sudu?

Vodeći pravnici u Austriji procjenjuju da Ustavni sud neće poništiti čitav zakon. Ipak, sasvim je moguće da će sud imati prigovor na pojedine članove tog akta. Između ostalog, sporno je što kazne mogu biti veće ukoliko kažnjeni podnese prigovor.

Koji podsticaji za vakcinaciju su planirani?

Paralelno s uvođenjem obaveznog vakcinisanja, Austrija želi da koristi i podsticaje za povećanje procenta vakcinisanih.

Planirani su vaučeri od 500 evra za jednu vakcinu, koji se mogu koristiti u restoranima i prodavnicama. Osim toga, opštine bi mogle da dobiju i bonuse odnosno finansijska sredstva ukoliko ostvare visoku stopu vakcinisanih.

Vlada za to namjerava da izdvoji milijardu evra. Skoro dvije trećine Austrijanaca, kako pokazuju istraživanja javnog mnjenja, smatra da je uvođenje obavezne vakcinacije pozitivna stvar.

Izvor: DW