Promocija romana “Zatvor Marije Terezije” Saše Karalića u MSU RS

Promocija romana “Zatvor Marije Terezije” (“Geopoetika”, Beograd), autora i umjetnika Saše Karalića, u Muzeju savremene umjetnosti Republike Srpske (MSU RS) biće održana 5. novembra u 19 časova.

Kako je saopšteno iz MSU RS, o romanu će govoriti Tanja Stupar Trifunović, književnica, i Tamara Krstić, književna kritičarka i izvršne urednice izdavačke kuće “Blum”.

Tokom promocije biće prikazana i dva autorska filma Saše Karalića, na početku i na kraju programa, kao svojevrsni umjetnički uvod i epilog književne večeri.

“Roman “Zatvor Marije Terezije” predstavljen je 24. oktobra u okviru uglednog književnog festivala “(Hi)story” u Bernu (Švajcarska), a banjalučka publika imaće priliku da po prvi put čuje više o ovom značajnom književnom djelu koje je već izazvalo veliko interesovanje kritike i čitalaca”, navode iu MSU RS.

O romanu

Roman “Zatvor Marije Terezije” prati izgradnju monumentalne građevine na brdu u okolini Banjaluke na mjestu za koje legenda kaže da je u vrijeme Marije Terezije postojao zatvor.

Ono što započinje kao utopijski umjetnički projekat, zamišljen kao simbol društvenog angažmana i vjere u pravednije društvo, postepeno se pretvara u dramu o sudaru umjetnosti i stvarnosti. Podignuta na prostoru gdje se ukrštaju interesi Istoka i Zapada, građevina postaje mjesto gdje se prepliću lične i kolektivne traume, umjetnički ideali i političke opstrukcije.

Radnja prati umjetnika koji, nakon godina provedenih u izbjeglištvu u Švedskoj, odlučuje da se vrati u rodni kraj i započne izgradnju simboličnog zdanja kao čin povratka i otpora. Njegov poduhvat u početku nailazi na podršku, ali se ubrzo suočava sa sumnjom i otporom lokalne vlasti, oličene u tri figure – Lovcu, Gradonačelniku i Ministru – koje nastoje da ga kontrolišu i preoblikuju smisao njegovog djela.

Kroz snažan simbolički jezik, Karalić gradi narativ o umjetnosti, moći i granicama između slobode i zatočeništva, u svijetu koji se nalazi na prelomu između ideala i razočaranja.

O autoru

Saša Karalić rođen je 1970. godine u Banjaluci. Studirao je jugoslovensku književnost i srpskohrvatski jezik na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, kao i audiovizuelne umjetnosti na Umjetničkoj akademiji Gerrit Rietveld u Amsterdamu i Kraljevskoj akademiji likovnih umjetnosti u Stokholmu.

Njegova umjetnička praksa zasniva se na kolektivnim i interdisciplinarnim procesima koji posredstvom teksta, performansa i filma preispituju ideološke narative.

Izlagao je i organizovao kolaborativne projekte u brojnim umjetničkim institucijama, među kojima su Muzej umjetnosti u Seulu (Južna Koreja), Biro Stedelijk muzeja u Amsterdamu, Umjetnički paviljon u Beču, Lotringer 13 u Minhenu, DEPO u Istanbulu i Centar za savremenu umjetnost CAN u Neušatelyu (Švajcarska), kao i institucije iz regiona, poput Muzeja savremene umjetnosti Republike Srpske u Banjaluci, Umjetničke galerije Bosne i Hercegovine u Sarajevu i Muzeja Jugoslavije u Beogradu.

Učestvovao je na bijenalu SeMA Mediacity Seoul (2016) i na 60. Oktobarskom salonu u Beogradu (2024), zajedno sa istraživačima sa Instituta za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu, s kojima od 2022. godine sarađuje na projektu Pojavljivanja. Autor je više kataloga i istraživačkih publikacija posvećenih odnosu umjetnosti i društva, kao što su “Stock-market” (2012), “Charity” (2013), “Public Relations” (2014), “Laughter” (2015) i “Education” (2016).

Njegov prvi roman, “Tri znaka kruga”, koji je objavila “Geopoetika” 2020. godine, uvršten je u uži izbor za Vitalovu nagradu.

Karalić je dugogodišnji predavač na Umjetničkoj akademiji Gerrit Rietveld u Amsterdamu, a trenutno je angažovan i na Umjentičkoj akademiji HKB u Bernu (Švajcarska).

Izvor: Nezavisne / Autor: Bojana Petković / Foto: MSU RS