Miroslavljevo jevanđelje od srijede u Banjaluci

Izložba “Miroslavljevo jevanđelje”, faksimilno izdanje najstarije sačuvane srpske knjige pisane ćirilicom, biće otvorena u srijedu u 18 časova u Salonu bana Svetislava – Tise Milosavljevića u Kulturnom centru Banski dvor.

Izložbu u Banjaluku dovodi Udruženje “Suvereni vojni viteški red Čuvari koplja Svetog Georgija”, a najvjerniji prikaz Miroslavljevog jevanđelja u gradu će biti oko mjesec dana, nakon čega kreće na evropsku turneju.

“Ovo je izuzetno kvalitetno urađeno djelo, u kožnom omotu i s najvjernijim zlatotiskom, a ujedno će biti predstavljen i ručno izvezen tekst ovog rukopisa, rad Biljane Ećimović. Ona je dosad izvezla tridesetak stranica, a posjetiocima će na licu mjesta pokazati kako radi ovaj vez”, istakli su iz Banskog dvora.

Miroslavljevo jevanđelje pisano je u posljednjoj četvrtini 12. vijeka za humskog kneza Miroslava, starijeg brata Simeona Nemanje. Od svog nastanka, Miroslavljevo jevanđelje imalo je status srpske relikvije. Po svemu sudeći, ovaj jevanđelistar bio je sveta knjiga na kojoj je vršena služba božja prilikom osnivanja manastira Hilandar. Tokom narednih sedam vijekova iznošeno je u svečanim prilikama, kao prestono jevanđelje.

Rukopis se do 1896. godine nalazio u Hilandaru, kada je poklonjen kralju Aleksandru Obrenoviću prilikom njegove posjete Atosu. Danas se čuva u Narodnom muzeju u Beogradu.

Faksimil je najvjernija moguća kopija Miroslavljevog jevanđelja, s vjerno reprodukovanim pergamentom, rukopisom, inicijalima i zastavicama, ali i svim oštećenjima nastalim tokom 800 godina života ove knjige.

Sudbina Miroslavljevog jevanđelja nakon poklanjanja kralju Aleksandru Obrenoviću kreće neobičnim tokom. U noći, tokom Majskog prevrata 1903. godine, nestaje iz dvorskog sefa, a tokom povlačenja srpske vojske 1915. godine pronađeno je u sanducima kralja Petra, da bi potom s Glavnom državnom blagajnom prešlo put preko Albanije, Brindizija, Krfa, Solunskog fronta, do ponovnog povratka u Beograd. Tokom Drugog svjetskog rata skrivano je u sefu Narodne banke u Užicu, ispod oltara manastira Rača kraj Drine i u sefu Narodne banke u Beogradu i tako je izbjeglo njemačke potrage. Danas se čuva u Narodnom muzeju u Beogradu, osim čuvenog 166. lista, koji je ruski arhimandrit Porfirije Uspenski isjekao i ponio sa sobom. List je i dalje u Rusiji, a odlučeno je da ove godine bude vraćen u Beograd.

“Po ljepoti, raznovrsnosti i veličini likovnih ukrasa, raskošnoj pozlati, organizaciji teksta, pa i samom formatu, Miroslavljevo jevanđelje zauzima jedinstveno mjesto među sačuvanim pravoslavnim jevanđelistarima”, naveli su iz Banskog dvora.

Izdanje koje će biti prikazano u Banjaluci priredili su Veljko Topalović, Dušan Mrđenović i Branislav Brkić, a proglašeno je za izdavački poduhvat vijeka.

Izvor: Nezavisne/ Nevena Vržina