“Rado ide Srbin u vojnike”: U Banskom dvoru otvorena izložba i prikazan film o stradanju Srba

U banjalučkom Banskom dvoru večeras je otvorena izložba “Ratni foto-reporter Rista Marjanović” i premijerno prikazan dokumentarni film “Rado ide Srbin u vojnike”, koji govori o njegovom nastojanju da kamerom ovjekovječi borbu za opstanak i herojstvo srpskih vojnika u Prvom svjetskom ratu.

Direktor Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica Milorad Kojić rekao je novinarima da izložba i projekcija filma predstavljaju nastavak nastojanja izgradnje kulture sjećanja kod Srba.

On je istakao da je Marjanović bio značajna istorijska ličnost, te da je građa, koju je ostavio, blago Srba sa obje strane rijeke Drine.

“Snimanjem filma oživljeni su njegovi lik i djelo, a mi smo počastvovani što smo domaćini ove izložbe i premijere. Takođe, trebamo da znamo da je srpski narod u Velikom ratu imao 1,2 miliona žrtava i ove fotografije na izložbi govore kako se borio za slobodu” – rekao je Kojić.

Snežana Negovanović, koja je zajedno sa Milojkom Gordićem autor izložbe, rekla je da posjetioci mogu da u narednih sedam dana pogledaju zbirku Marjanovićevih fotografija, koja je još 1958. godine stavljena pod zaštitu države i prepoznata kao nacionalno kulturno blago.

Ona je rekla da je riječ o izložbi nastaloj povodom 100 godina od Prvog svjetskog rata, a u pitanju su 172 odabrane fotografije iz tog perioda.

Negovanovićeva je navela da je Marjanović najznačajniji srpski fotograf u tom periodu, sa 8.542 reprodukovana snimka, od kojih se na Prvi svjetski rat odnosi 500.

Zorana Vojnović, unuka Riste Marjanovića, rekla je da dešavanja iz Velikog rata i drugih srpskih vojni lako zaboravljamo, kao i ljude koji su fotografijama čuvali sjećanje na ta burna vremena.

“Fotografije su trajni dokumenti, a Ristine su ovekovečile Veliki rat. Nadam se da će posetioci izložbe shvatiti veličinu tadašnje fotografije i značaj Riste Marjanovića kao autora” – rekla je Vojnovićeva.

Direktor Vojnofilmskog centra “Zastava film” Goran Ikonić je rekao da je dokumentarni dugometražni film “Rado ide Srbin u vojnike” režirao dekan Akademije umjetnosti u Beogradu Dragan Elčić. On kaže da je riječ o priči o Risti Marjanoviću, prvom srpskom foto-reporteru, koji je kamerom zabilježio borbu za opstanak i herojstvo srpskih vojnika u Prvom svjetskom ratu.

“Drago mi je da možemo da predstavimo ovaj film i naglasimo da vjerovatno ne bismo znali mnogo detalja i istine o onome što se dešavalo u Velikom ratu da nije bilo fotografija Marjanovića” -naveo je Ikonić.

Risto Marjanović rođen je u Šapcu, a školovao se u Beogradu. Radio je u Beču, Berlinu i Parizu, a kasnije je fotografijama zabilježio važne momente srpske vojske u balkanskim ratovima i u Velikom ratu. Osnovao je Novinsku agenciju “Avala”, koja je nakon Drugog svjetskog rata prerasla u agenciju Tanjug. Umro je 1969. godine.

Izložbu i prikazivanje filma organizovao je Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica u saradnji sa Vojnofilmskim centrom “Zastava film”, beogradskim Zavodom za zaštitu spomenika kulture i Kulturnim centrom “Banski dvor”.

Otvaranju izložbe i premijeri dokumentarnog filma prisustvovali su potpredsjednik Narodne skupštine Milan Petković, ministar rada i boračko-invalidske zaštite Duško Milunović, predsjednik Boračke organizacije Milomir Savčić, generalni konzul Srbije u Banjaluci Vladimir Nikolić i brojne zvanice iz javnog života Republike Srpske.

Izvor: Agencije/ Foto: Siniša Pašalić/RAS Srbija