Tajne pisama Desanke Maksimović

Izložba “Ostaviću vam jedino reči”, u čast velike srpske književnice Desanke Maksimović, otvorena je danas u Narodnoj i univerzitetskoj biblioteci Republike Srpske.

Postavka je priređena povodom 115. godine od rođenja pjesnikinje i dvadeset godina rada Zadužbine “Desanka Maksimović”, u organizaciji Narodne biblioteke Srbije i Zadužbine “Desanka Maksimović”.

Autori izložbe, koja nosi naziv po početnim stihovima pjesme “Oporuka”, jesu viši bibliotekari Narodne biblioteke Srbije Mirjana Stanišić, Biljana Kalezić i Brankica Resan.

Izložbu je otvorila zamjenik ministra prosvjete i kulture RS Irena Soldat-Vujanović, koja je istakla da je Desanka Maksimović, bez obzira na godine koje prolaze od njene smrti, svakim danom sve prisutnija i jača u svijesti ljudi i u školskim udžbenicima.

– Krajem prošle godine, ljubaznošću pesnikinjine porodice, Zadužbina “Desanka Maksimović” i Narodna biblioteka Srbije dobili su zaostavštinu koja će činiti legat Desanke Maksimović – ispričala je Brankica Resan.

Istakla je da je građa razvrstana u nekoliko segmenata, te da najobimniji dio čine rukopisi pjesama koji do sada nikada nisu bili izloženi u javnosti. Među njima su i bilješke, koncepti, prve i posljednje verzije tekstova.

– Iz bogate prepiske koja je sačuvana izdvojili smo još nekoliko celina, među kojima su razglednice koje su joj sa putovanja slale kolege književnici, među njima i Josif Brodski, novogodišnje čestitke, a izdvajamo onu od Ive Andrića – kazala je Resanova.

Kako kaže Resanova, u vremenu kada je Desanka živjela nije bilo tako kvalitetnog papira, pa je pjesnikinja za pisanje svoje poezije često koristila slobodan prostor na razglednicama, ali i na kartonima od pakovanja ženskih čarapa.

Poštovaoci lika i djela Desanke Maksimović imaju priliku da vide i njena lična dokumenta, pasoše, lične karte, službeničke knjižice, članske karte Udruženja književnika Jugoslavije, Matice Srpske, kao i srpskog PEN centra.

– Posebnu celinu čine pisma Desanke Maksimović ruskoj književnici Idi Radvoljinoj i prevodiocu Olgi Kutasovoj. Ove prepiske su izuzetno interesantne i neprocenjiv su izvor informacija o vremenu u kojem je pesnikinja živela, ali i o njenom karakteru – naglasila je Resanova.

Ističe da se iz tih pisama saznaje da je Desanka bila veoma skromna, da nije voljela velike proslave, iako je povoda bilo mnogo – od jubileja koje je doživjela, do brojnih nagrada koje je primila.

Postavka “Ostaviću vam jedino reči” ima i multimedijalni karakter, jer je dopunjena emisijom “Ostavština za budućnost” iz arhive Televizije Beograd, pa posjetioci mogu da vide pjesnikinju i da čuju njen glas koji u zanosu izgovara svima poznate i drage stihove.

Ljubav prema djeci

– Desanka je obožavala decu i njima je posvetila veliki deo svog stvaralačkog opusa. Deca su joj slala puno pisama, koja su izložena u posebnom kutku za najmlađe, zajedno sa rukopisima pesama za decu. Najzanimljivije je pismo jednog učenika srednje škole koji je čuo da će u četvrtom razredu za domaći zadatak morati da analizira Desankine pesme. U tom pismu on je moli da mu ona analizira neku svoju pesmu i da to uradi tako da on dobije najvišu ocenu – ispričala je Brankica Resan.

Izvor: Glas/Aleksandra Madžar