Poljoprivrednici da tačno znaju šta da očekuju

Boris Pašalić, ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske, rekao je da novi zakon o podsticajima proizvođačima mora da obezbijedi izvjesnost u proizvodnji kako bi znali na koji način će biti podržani u narednih pet-deset godina.

Pašalić je nakon sastanka sa predstavnicima republičkih udruženja poljoprivrednika o budućoj podsticajnoj politici i zakonskom uređenju ove oblasti, rekao da se u zemljama EU podsticaji uglavnom daju po jedinici površine i po grlu ili proizvodu, odnosno litru i kilogramu, dok je u Srpskoj prisutna kombinacija tih sistema.

“Pred nama je izazov kako da sredstvima koja imamo na raspolaganju podmirimo sve potrebe. Nema nagovještaja da ćemo ići sa nekim značajnijim povećanjima argarnog budžeta u narednom periodu, ali će se on povećavati postepeno, tako da se moramo uklopiti u okvir koji imamo”, ukazao je Pašalić.

On je podsjetio da je agrarni budžet za ovu godinu bio 71 milion KM, a plan za narednu godinu je da bude minimalno toliko, ali će Ministarstvo, zbog interventne mjere otkupa junećeg mesa, predložiti da iznosi 73 miliona KM.

“Agrarni budžet nisu jedina sredstva koja se upućuju u poljoprivrednu proizvodnju. Imamo i povoljne kredite Investiciono razvojne banke i razne projekte koje realizujemo u Republici Srpskoj, tako da godišnji budžet za poljoprivredu inosi od 150 do 180 miliona KM”, precizirao je Pašalić.

Govoreći o zakonu o posticajima, Pašalić je naveo da već postoje određeni prijedlozi poljoprivrednih proizvođača i da je prisutna dilema da li da podsticaji budu davani po hektaru i grlu kao u EU ili da se ide u kombinaciju sadašnjih podsticaja u Srpskoj i sistema EU.

“Problem je što i nemamo pouzdanu informaciju koliko životinja imamo u Srpskoj i BiH, jer se u sistemima podaci ne ažuriraju na najbolji način. Moramo vladati tim informacijama da bismo išli sa novim zakonom”, dodao je Pašalić.

Stojan Marinković, predsjednik Saveza udruženja poljoprivrednih proizvođača Republike Srpske, kaže da ne treba žuriti sa donošenjem novog zakona o podsticajima jer su pred njim brojne prepreke, pa je potrebno prikupiti iskustva zemalja iz okruženja i EU, koje su i glavni konkurenti domaćim proizvođačima.

“Ukoliko zakon ne bude u dobroj mjeri usklađen sa zakonima EU, odnosno visinom podsticaja, bojim se da nećemo postići ništa naročito. Svjesni smo da sam zakon ne rješava probleme u poljoprivredi i da će jedino opredjeljivati poljoprivredne proizvođače kojom vrstom proizvodnje će se baviti, a da ćemo podzakonskim aktima i pravilnikom približnije definisati iznose podsticajnih mjera”, rekao je Marinković.

Branko Mastalo, predsjednik Udruženja povrtlara Republike Srpske smatra da se u slučaju davanja podsticaja po jedinici površine moraju osmisliti modaliteti koji će sve zadovoljiti, jer nije isto proizvoditi kukuruz, pšenicu i povrće.

Profesor na Poljoprivrednom fakultetu Univerziteta u Banjaluci Željko Vaško, rekao je da su zemlje regiona prešle na model podsticaja po jedinici površine i grlu, uz određene modifikacije, te da u to nisu uključene sve proizvodnje i vrste životinja.

“Ovakvim podsticajima podsticalo bi se svako grlo životinja i svaki hektar zemljišta – bez obzira da li je završio u nekoj daljoj preradi ili je utrošen na samom gazdinstvu, za njegove potrebe. Ovaj model stavlja u jednak položaj sa komercijalnim gazdinstvima i mala gazdinstva, koja su trenutno uglavnom isključena”, pojasnio je Vaško.