Bez planina ne bi bilo života na Zemlji

Novi rad objavljen u žurnalu „Nature“ otkriva da bi bez postojanja planina, Zemlja bila samo orbitirajuća ljuštura.

Rad naglašava da se planine ponašaju poput liftova za minerale koji se nalaze duboko u Zemljinoj unutrašnjosti i da imaju ključnu ulogu u stabilizaciji atmosfere.

Mladi planinski vijenci poput Himalaja i Anda – na površinu izvlače dragocjene minerale u kojima ima mnoštvo kalcijuma koji se vezuje sa ugljen dioksidom kako bi postao krečnjak. Kiša, snijeg i vjetar potom razlažu taj isti krečnjak i vraćaju ga nazad u okean gdje se sleže.

Lusi Deri, geohemičar sa Univerziteta Kornel, koji nije bio povezan sa ovom studijom, tvrdi da je ovaj proces isisao ugljen dioksid iz atmosfere prije mnogo miliona godina. Previše CO2 doprinosi globalnom zagađenju, ali bi premalo ugljen dioksida učinilo Zemlju znatno hladnijim mjestom – što bi spriječilo razvoj života. 

„Da nije bilo povezanih mehanizama, bilo bi potrebno svega 5 do 10 miliona godina da se sve zezne“, tvrdi Deri.

Naučnici znaju za neke od ovih mehanizama koji su usporili hlađenje Zemlje, ali oni sami ne objašnjavaju dugovječnu stabilnost naše klime. Čak i vulkani, koji izbacuju ugljenik u vazduh, ne bi bili dovoljni da se spriječi njegovo spuštanje u duboke okeane.

Mark Tores, autor studije, tvrdi da odgovor leži u kamenu.

Pirit je mineral koj se nalazi u dubini Zemlje ali izbija na površinu zajedno sa dizanjem planina. Kada ga vremenske prilike odvoje od planine i izlože kiseoniku, on otpušta sulfur dioksid koji razbija veze koje ugljenik stvara sa neorganskim mineralima poput kalcijuma, tako da ugljenik bježi u atmosferu kao CO2.

Tores ipak naglašava da njegova metodologija nije savršena zato što uzimanje podataka sa samo jednog mjesta na svijetu i njihovo primjenjivanje na cijelu Zemlju kao i nevjerovatna prošlost koja stoji iza svega nije nešto što se lako može simulirati u laboratorijskim uslovima.

Izvor: B92