Šta se kopa u Jezeru i zašto su stanovnici zabrinuti?

Geološka istraživanja na području opštine Jezero uznemirila su mještane i aktiviste. Oni smatraju da se narušava okoliš, dok investitori uvjeravaju da se istraživanja rade u skladu sa zakonima i da su o svemu upoznate nadležne institucije.

Istraživanja na području opštine Jezero, odnosno na istražnom prostoru “Sinjakovo” koje pokriva opštine Mrkonjić Grad, Šipovo i Jezero, a koje vrši kompanija Lykos Balkan Metals odnosno SNK Metali d.o.o. Bijeljina izazvali su burne reakcije stanovništva. Novi iskopi, krčenje šume za puteve, te strah od oštećenja izvora pitke vode i klizišta zabrinuli su mještane.

Građani zabrinuti

“Jezero sa svojim okruženjem je jedna prirodna oaza mira i ljepote. Za naše mjesto se čulo zbog kratera na Marsu, ali i zbog kvalitetne ribe, ljekovitih voda. Ogroman potencijal posjedujemo za razvijanje turizma, ali i povrtlarstva. Rente od rudnika neće znatno povećati budžet, koliko će nam uništiti prirodu, asfaltnu strukturu, ali i ugroziti život u Jezeru. Ne znam gdje se u svijetu otvaraju rudnici gdje se nalazi još uvijek netaknuta priroda”, navode iz inicijative građana Jezera i Majdana.

Foto: Facebook/Stop rudnicima u dolini Plive

Skupština jednoglasna

Na ovu temu Opština Jezero organizovala je tri okrugla stola, a na posljednjoj sjednici Skupštine opštine jednoglasno je usvojen zaključak kojim se od Ministarstva rudarstva i energetike Republike Srpske traži obustava geoloških istraživanja i ukidanje rješenja o njima u dijelu koji se odnosi na područje ove opštine.

“Navedenom Zaključku koji su odbornici usvojili prethodi veliko nezadovoljstvo grupe građana, kao i održavanje protesta na području opštine Jezero”, navedeno je u saopštenju Skupštine opštine Jezero.

Foto: Facebook/Stop rudnicima u dolini Plive

Iz inicijative građana Jezera i Majdana navode da čekaju odgovor Ministarstva, ali kako kažu, plaše se drugačijeg stava, jer očigledno vladaju jači interesi.

“Mnogi smatraju da je naša borba “Sizifov” posao, ali mi se nećemo predati i odustati od naših ciljeva”, poručuju oni.

Inspekcijska kontrola

Takođe, načelnik opštine Jezero Snežana Ružičić uputila je dopis resornom ministarstva i republičkih inspekcija u kojem je zahtijevano da se izvrši procjena stvarnog stanja na terenu, a sve kako bi se stanovništvo upoznalo sa trenutnom ekološkom situacijom na području opštine, te činjenicama da li se svi radovi izvode u skladu sa pravilima struke.

U odgovoru Ministarstva koji je dostavljen Opštini Jezero navedeno je da je 20. oktobra izvršena vanredna inspekcijska kontrola na istražnom prostoru “Sinjakovo” prilikom koje je utvrđeno da bušeće garniture posjeduju svu potrebnu opremu, upotrebne dozvole, a radnici su osposobljeni za bezbjedan rad na istim. Takođe, navodi se da i da su gradilišta oko bušotina uredno obilježena.

“Radovi se izvode u skladu sa projektnom dokumentacijom. Bušotine koje su završene su propisno zatvorene, isplačni bazeni su zatrpani, isplaka ispumpana i odvežena, a teren okolo bušotina je završen i približno priveden pređašnjem stanju”, stoji u izvještaju koji je dostavljeni Opštini Jezero, te se dodaje da se lokaciji “Bag-Babaci”, u trenutku kontrole nisu izvodili nikakvi radovi na geološkom istraživanju.

Ipak, iz inicijative građana Jezera i Majdana ističu da to nije tako, te tvrde da se na ovoj lokaciji pripremaju geološka istraživanja, te ponovo pitaju da li se istraživanja smiju raditi u blizini naseljenih mjesta?

Takođe, u odgovoru koji je dostavljen Opštini Jezero je navedeno da je i vodni inspektor istog dana izvršio vanrednu kontrolu, kojom je zaključeno da detaljna geološka istraživanja nemaju uticaj na vodna tijela površinskih i podzemnih voda.

Kako se dodaje, zaključeno je da se geološka istraživanja na istražnom prostoru “Sinjakovo” vrše u skladu sa Zakonom o geološkim istraživanjima i odobrenom projektnom dokumentacijom.

“Zabrinutost građana opštine Jezero u potpunosti razumijemo, ali ona je plod poluinformacija i dezinformacija koje se u zadnje vrijeme smišljeno plasiraju u javnost, upravo sa ciljem uznemiravanja građana, a ne vršenja geoloških istraživanja”, zaključeno je u odgovoru ministrastva dostavljenom Opštini Jezero.

Građani odlučni

Građani ipak poručuju da mnogi žele njihovu borbu prikažu u drugačijem svjetlu.

“Ova naša borba je čisto ekološka koja ne poznaje ni naciju, rasu ili vjeru. U njoj smo svi isti koji volimo Jezero i Majdan, ali i da zaštitimo prirodna dobra za buduće generacije. Mnogi svašta pokušavaju, ali neće nas pokolebati u našim ciljevima. Nasi odbornici su rekli ne istraživanju, veliki broj stanovnika je također isto protiv. Ne želimo jednog dana na nam osvanu rudnici kineskih ili australijskih kompanija”, poručili iz Inicijative građana.

Lykos Balkan Metals: Sve je u skladu s procedurama

Izvršni direktor kompanije Lykos Balkan Metals Dejan Nikolić kazao je naš portal da se području Sinjakova prije 110 godina nalazio se austro-ugarski rudnik.

“Mi sada bušimo oko tog rudnika u nadi da ćemo naći još bakra koji se u to vrijeme na ovoj lokaciji nalazio. Dakle, dijelom smo nastavili istraživanje koje je tada vršeno, ali uz nove metode analiziranja stijena koje se vade iz bušotina i koje bi mogle pokazati prisustvo nekih metala koji nisu bili očigledni u ono vrijeme. Istraživanja se prvenstveno vrše na bakar, međutim, naši rezultati pokazali su i interesantne koncentracije metala kobalt”, rekao je Nikolić.

Takođe, kako je dodao, na području Mrkonjić Grada planirano je 19 lokacija za bušenje, a završeno je 11, dok su istraživanja u Jezeru još u ranoj fazi.

“Da pojasnimo, bušenje izgleda tako što iz zemljine kore uzimamo uzorak, koji šaljemo u laboratoriju na analizu i ukoliko se ustanovi da u toj zemlji nema mineralizacije onda lokaciju na kojoj to radimo rekultivišemo, a otvor bušotine zatvorimo betonskim poklopcem kako ne bi došlo do cirkulacije nekih voda kroz nju. Međutim, ukoliko bi rezultati bili pozitivni, onda bismo prešli na fazu tehničko – ekonomskih studija koje traju uglavnom do pet godina. Potom bismo resornom ministarstvu predočili sve rezultate istraživanja, ali i metalurških, ekoloških i drugih studija, a zatim bismo u saradnji sa lokalnom zajednicom donijeli odluku o raspisivanju ili neraspisivanju koncesije o rudarenju. Međutim, o tom potom”, pojašnjava Nikolić.

Foto: hlykosbalkanmetals.com

Građani ne treba da imaju razloga za zabrinutost

On ističe da građani ne treba da imaju razloga za zabrinutost, jer kako kaže, oni ne rade ništa što bi moglo narušiti ni prirodu niti same mještane.

“Mi smo ozbiljna kompanija koja je izlistana i na Australijskoj berzi i svaki segment našeg rada obavljamo u skladu s procedurama i standardima koje su postavile domaće i međunarodne institucije, čijim kontrolama i podliježemo. Kako bismo bili sigurni da ni u jednom trenutku nije došlo do bilo kakvog zagađenja, uzimamo uzorke vode iz svih potoka, rijeka i bunara u krugu od nekoliko kilometara oko radilišta, i prije i poslije istraživanja, upoređujemo te rezultate i nikada do sada nije bilo nikakve razlike između njih. Time dokazujemo da ne radimo ništa loše ni pogrešno jer, realno, ni nama nikakav ekološki incident ne bi išao u prilog jer bismo u tom slučaju i mi ostali bez podrške investitora”, kaže Nikolić.

On takođe navodi da većina nezadovoljnih građana dolazi iz Jajca.

“Tvrdimo to jer mnogo ljudi iz Jezera i Mrkonjić Grada radi kod nas i vjerujemo da su oni zadovoljni jer i sami vide kako i šta radimo. Smatramo da je ovdje u pitanju ipak nešto drugo, a ne briga za prirodu, za kojom zaista nema potrebe jer, ponavljamo, sve radimo po propisima i u skladu sa dozvolama koje imamo”, ističe on.

Osvrnuo se i na zaključak Skupštine koja je izglasada da se od resornog ministarstava zatraži obustavljanje radova, te ističe da su oni upravo od Ministarstva energetike i rudarstva RS odobrenje za izvođenje detaljnih geoloških istraživanja bakra, željeza i pratećih metala na istražnom prostoru Sinjakovo.

“Zahtjev od Skupštine da se obustavi istraživanje i činjenica da su oni to izglasali nama je samo još jedan pokazatelj da iza svega toga stoji zaista nešto drugo, a ne briga za prirodu. Dakle, riječ je o grupi ljudi koji imaju cilj da pod svaku cijenu zaustave naša istraživanja, a iz samo njima poznatih razloga. Mi smo tražili da prisustvujemo sjednici Skupštine na kojoj se razgovaralo o tom zahtjevu, htjeli smo im pojasniti sve i odgovoriti na sva njihova pitanja, ali nam nisu dozvolili”, poručuje Nikolić.

Izvršni direktor kompanije Lykos Balkan Metals takođe navodi da i dalje neometano rade, sve u skladu sa dozvolama koje imaju.

“S projektom smo počeli sredinom 2021. godine, prva faza radova traje tri godine i ako ispunimo očekivanja u tom periodu onda ćemo tražiti produžetak. Svakoj zemlji bi trebao biti cilj da istraži svoja bogatstva, da zna šta ima i šta može iskoristiti / na šta može računati. To je interes svih građana, a ne samo investitora, tako da se nadamo da će to biti prepoznato i da će i građani koji se bune, jer ne razumiju šta mi to radimo, konačno shvatiti da je to sve i za njihovo dobro u budućnosti, a i već sada veliki broj njih ima koristi jer smo zaposlili veliki broj osoba iz ovih lokalnih zajednica, a napravili smo i pristupne puteve, mostove”, zaključio je Nikolić.

Banjaluka.com