Nemarnost gasi živote!

ako je prije mjesec dana obilježeno 140 godina od prve pruge koja je izgrađena u ovim krajevima, građani još uvijek ginu hodajući po šinama ili prelazeći obilježene ili neobilježene pružne prelaze!

Šta je to što tjera ljude da poslije vijek i po od pojavljivanja prve pruge i dalje hodaju po šinama, prelaze preko prelaza ne osvrćući se ili žure automobilima preko njih, ostaje po svemu sudeći misterija. Sa druge strane, nadležne službe koje se bave pitanjima saobraćaja, “Željeznice RS” i svi oni kojima je dužnost da saobraćaj učine bezbjednijim, svoj posao obavljaju držeći se “slova zakona” i to toliko čvrsto i odlučno, da to najčešće ima kontraefekat.

Tako se dešava, da ukoliko na određenoj lokaciji ili prelazu dolazi do nesreća zbog brzine voza ili nepreglednosti prelaza, nadležni neće naložiti smanjenje brzine, prosto jer ne moraju, jer “tako piše u zakonu”. Bez obzira na to što ljudi ginu, makar i svojom neopreznošću, strogim poštovaocima zakona je bitnije da vozovi ne smanje brzinu, da ne bi zakasnili.

Svi nenadležni

Koliko se u RS poštuje zakon, najbolje govori primjer iz Prijakovaca. Zbog pružnog prelaza u ovom naselju mjesecima je vođen spor i prava “epska borba” između institucija oko toga ko treba da pokosi jedan omanji grm i nešto korova oko pruge, kako bi ovaj prelaz, koji svaki dan prelaze školarci, bio bar malo pregledniji i bezbjedniji.

Pošto ni gradskim vlastima, ni “ŽRS” savjest nije dozvoljavala da idu mimo zakona, mjerili su se centimetri udaljenosti od bliže šine i unutrašnje trake, te duže vrijeme trajali naporni pokušaji da se utvrdi nadležnost. U međuvremenu, mještani su sami tretirali sporni prostor hemikalijama i pokosili rastinje, rizikujući kazne zbog neovlašćenog održavanja pružnog prelaza, čega se, na sreću, poštovaoci slova zakona nisu sjetili.

Kancelarijski mentalitet, koji je preživio raspad bivše države, rat, privatizacije i demokratizacije na ovim prostorima, podrazumijeva da je spasavanje života u nadležnosti Hitne pomoći, a da je njihov posao da se poštuju pravila službe i radno vrijeme, bez obzira na pojedinačne slučajeve.

Međutim, ponašanje nadležnih i zaposlenih u institucijama koje treba da vode računa o bezbjednosti učesnika u saobraćaju, nije nikakvo opravdanje za one koji i dalje šetaju, vode djecu prugom ili nonšalantno voze preko prelaza. Činjenice da prelazi i rampe ne postoje tamo gdje je potrebno da budu, da vozovi prebrzo voze kroz naselja ili ne upozoravaju dovoljno glasnim zvučnim signalom, opet ne opravdavaju neopreznost zbog koje se najčešće gine na prugama i prelazima.

Krvava iskustva

Pored ovakvih slučajeva, gdje se životi gase zbog nemarnosti, ionako je previše slučajeva gdje se zaista dešavaju nesreće, kao i priličan broj samoubistava, gdje očajnici ustvari ne odlučuju samo da okončaju život pod točkovima voza, nego i da stanu ispred lokomotive čiji vozač ne može da zakoči, već mora da bespomoćno posmatra nečije krvavo samoubistvo.

Ljudima koji odluče da okončaju život teško je pomoći, osim uređenjem države u kojoj ne bi bilo više penzionera nego zaposlenih i gdje ljudi ne bi dizali ruku na sebe zbog kredita. Na broj nesreća bi takođe moglo da se utiče modernizacijom pruga i prelaza. Ali protiv odlučujućeg faktora – nemara – kako građana tako i nadležnih institucija, već vijek i po očigledno nema rješenja, jer ljudi i dalje ginu. Jedino što bi možda moglo da utiče, bila bi obavezna javna predavanja, na kojima bi se govorilo o tome da je fizički kontakt sa vozom koji se u punoj brzini kreće po šinama ustvari smrtonosan.

Od tragedije do tragedije

Vrbanja, Lazarevo, Derviši, Prijakovci i ostala mjesta kroz koja prolazi pruga imaju kritične tačke na kojima je od izgradnje ove pruge život izgubila jedna manja banjalučka mjesna zajednica. Kada se nesreća dogodi, mještani pišu peticije, nadležni obećaju da će stvar “uzeti u razmatranje”, o slučaju se govori jedan dan, daju se odgovarajuće izjave, a sutradan se eventualno pojavi neka analiza koja govori o tome koliko je ljudi na kom mjestu izgubilo život u proteklih toliko i toliko godina. Pomenuto “razmatranje” nadležnih na kraju se svede na izvještaj o broju vozila koja dnevno prijeđu prelaz i o broju vozova koji dnevno saobraćaju tim pravcem, a zaključak je obavezno da niko nije kriv jer je sve po propisima.

Izvor: Press/Nenad Despot