Kad Vrbas obara rekorde: Evo kada je banjalučka rijeka bila najtoplija (i kada se ledilo)

Dok ljetne vrućine već mame Banjalučane na obale Vrbasa u potrazi za osvježenjem, mnogi se pitaju kada je ova planinska rijeka bila najtoplija. Podaci meteorologa otkrivaju zanimljive detalje o temperaturi vode, ali i vazduha u gradu na Vrbasu.

Prošlo ljeto donijelo je najtopliju temperaturu Vrbasa u Banjaluci otkako se vrše mjerenja. Najviša izmjerena temperatura vode zabilježena je 15. avgusta 2024. godine i iznosila je 24.1°C. Ovaj podatak dio je niza ekstremno toplih perioda, budući da je prošlo ljeto, sa srednjom temperaturom od 24,8 stepeni Celzijusa u junu, julu i avgustu, proglašeno najtoplijim od kada se vrše mjerenja.

Iako se Vrbas ubraja u hladne planinske rijeke, nije imun na ljetne žege. Visoke temperature vazduha često prate i porast temperature vode. Banjaluka je tokom proteklih godina svjedočila i oborenim temperaturnim rekordima vazduha.

Najviša izmjerena temperatura vazduha od kada se vrše mjerenja u gradu zabilježena je u avgustu 2017. godine i iznosila je 41,8 stepeni Celzijusa. Visoke temperature vazduha zabilježene su i u julu 2013. godine (41.6°C), te u septembru 2015. godine (40,2°C), kao i u junu 2021. godine (39,3°C).

Prema dostupnim podacima iz Hidrometeorološkog zavoda RS, temperatura Vrbasa je kroz godine varirala, ali je trend globalnog zatopljenja primjetan i na ovoj planinskoj rijeci. Generalno, u ljetnim mjesecima, posebno u julu i avgustu, kada su i temperature vazduha najviše, Vrbas dostiže svoje maksimume. Tokom prethodnih godina, zabilježene su i sledeće maksimalne temperature Vrbasa: 21,5°C 2007. godine, 21,7°C 2012. godine, 22,7°C 2016. godine, 23,5°C 2017. godine, 22,4°C 2020. godine, 22,6°C 2021. godine, te 23,3°C 2022. godine.

U proljeće i jesen temperatura vode je znatno niža, dok zimi, u rijetkim slučajevima, može doći i do stvaranja leda u sporijim dijelovima toka. Jedan od najupečatljivijih istorijskih zapisa o ekstremnoj hladnoći u Banjaluci datira iz 1893. godine.

U pojedinim istorijskim bilješkama se pominje period od 14. do 19. januara kao koban za voćarstvo. Za to vrijeme, Vrbas u Trapistima bio je potpuno zaleđen, toliko da su preko njega mogla prelaziti natovarena zaprežna kola.

Dok se pripremamo za još jedno ljeto, ostaje nam da vidimo hoće li Vrbas i ove godine dostići slične temperature i pružiti prijeko potrebno osvježenje.

Izvor: Mondo