Episkopi služili u selu Bakinci

Arheolozi Zavičajnog muzeja Gradiška otkrili su na lokalitetu Gradina u Bakincima kod Laktaša treću baziliku van zidina ranovizantijskog grada, koja je vjerovatno sagrađena u periodu od kraja petog do sedmog vijeka.

Arheolozi su utvrdili da je riječ o bazilici dimenzija 18 puta 14 metara, sastavljenoj od naosa, “sjevernog broda”, narteksa i oltara sa polukružnom apsidom na istoku. Arheološki nalazi upućuju da je utvrđenje u ovom mjestu, zajedno sa pronađenim bazilikama, u šestom vijeku predstavljalo regionalni centar tog dijela nekadašnje Panonije.

Arheolozi Milan Đurđević i Bojan Vujinović kažu da je bazilika građena od lomljenog i pritesanog kamena, bez opeke u zidovima, iako se pojavljuje u sloju šuta i vjerovatno je korišćena za izvlačenje otvora.

“U okviru oltara, koji je bio izdignutiji od naosa i brodova, pronađena je podnica rađena od krečnog maltera na podlozi od lomljenih škriljaca i sedre, a mjestimično su se pojavljivali i fragmenti cigle”, rekao je Vujinović.

Dodao je da su u oltaru, uz unutrašnje zidove apside, pronađeni usjeci za svešteničke klupe, koje su, po svemu sudeći, bile od drveta.

Vujinović pojašnjava da su bočne pregrade oltara bile izrađene od drveta, o čemu takođe svjedoče usjeci u kojima je vidljiv sloj paljevine. Postament oltarske pregrade bio je izgrađen od rimske cigle i uz manje oštećenje sačuvan na prvobitnom mjestu.

“Na ovom lokalitetu su do sada otkrivene dvije bazilike, koje su na osnovu arheoloških istraživanja upućivale da je ovdje bilo formirano jedno od episkopskih sjedišta na prostoru nekadašnjeg zaleđa Dalmacije, odnosno Panonije južno od Save”, istakao je Vujinović.

Latinski naziv

Bojan Vujinović je istakao da se jedan zanimljiv latinski natpis pronađen istraživanjem bazilike 2012. godine takođe dovodi u vezu sa episkopima susjednih episkopija i imenom mogućeg episkopa u Bakincima. Riječ je o imenima: co(n)stan(t)ius, andreas i constanc iza kojih stoji urezan krst, dok između prva dva imena stoji latinska riječ sor, odnosno služba.

“To upućuje da su prva dva sveštenika ili episkopa vjerovatno služila u bazilici u Bakincima”, rekao je Vujinović.

Izvor: Glas Srpske