Božićni post: Kad počinje i kojih pravila se treba pridržavati

Božićni post je važan, prije svega duhovni period u pravoslavnom hrišćanstvu: vrijeme uzdržanja, molitve i obnove duše i tijela.

U 2025. godini ovaj post ima dobro utvrđeno mjesto u crkvenom kalendaru.

Po pravilima Srpske pravoslavne crkve, počinje 28. novembra i traje 40 dana, sve do Badnjeg dana, 6. januara. Iako je po dužini skoro kao Veliki post, režim ishrane je nešto blaži, ali nosi i specifična pravila.

Donosimo detaljan pregled kada se jede riba, kada se posti na vodi i kojih se pravila moraju pridržavati vjernici u doba novogodišnjih praznika.

Datum početka i trajanje Božićnog posta 2025.

Božićni post 2025. godine počinje 28. novembra po gregorijanskom kalendaru (što odgovara 15. novembru po julijanskom) i traje 40 dana. Post se završava na Badnji dan, 6. januara. Ovo je ključni period duhovne i tjelesne pripreme za proslavu Rođenja Hristovog.

Detaljna pravila ishrane: Riba, ulje i voda

Tokom čitavog Božićnog posta vernici se uzdržavaju od mesa, bijelog mrsa i jaja. Pravila strogosti mijenjaju se zavisno od dana:

Od 28. novembra do 30. decembra (Blaži dio posta):

Ponedjeljkom, srijedom i petkom: Posti se na vodi.

Utorkom i četvrtkom: Dozvoljeno je ulje i vino.

Subotom i nedjeljom (kao i na velike praznike): Dozvoljena je riba.

Od 31. decembra do 6. januara (Strožiji dio posta):

Ponedjeljak, srijeda i petak: Strogi post na vodi.

Utorak, četvrtak, subota i nedjelja: Dozvoljeno je ulje i vino, ali se ukida riba.

Badnji dan (6. januar): Najstroži post, obavezno se posti samo na vodi, bez upotrebe ulja i vina.

Važan izuzetak: Riba se jede i na Vavedenje Presvete Bogorodice (4. decembar), čak i ako praznik padne u srijedu ili petak, prenosi Krstarica.

Pravoslavni hrišćani koji žive u zemljama gdje se Nova godina slavi po novom (gregorijanskom) kalendaru, pozvani su da ne prekidaju post. Crkvena tradicija nalaže da se post poštuje, a da se Nova godina proslavlja u skladu s pravilima uzdržanja.

Ključno olakšanje: Jedini izuzetak je ako se u vrijeme posta slavi krsna slava. Tada se, za slavara i njegove goste, post razrešuje na ribu.

Smisao Božićnog posta leži u jačanju duše. „Pravi post“ se ne ograničava samo na ishranu, već se širi na sve vidove života:

Tjelesno: Uzdržanje od mrsne hrane, alkohola i cigareta.

Duševno: Odricanje od grešnih misli, svađa, ogovaranja, pohlepe. Umjesto toga, jačaju se molitva, milosrđe, pokajanje i pričešće, kada vjernici primaju svetu tajnu.

Izvor: Srpska info