U Republici Srpskoj rizik od pogibije dva i po puta veći nego u Sloveniji

Rizik da će neko poginuti u saobraćaju u Republici Srpskoj je čak pet do šest puta veći nego u Norveškoj, pa i Švedskoj ili Švajcarskoj, pokazuju najnoviji podaci o bezbjednosti na putevima širom svijeta.

U odnosu na Sloveniju, taj rizik je u Srpskoj veći gotovo dva i po puta, a rizičnije je i u odnosu na Srbiju, kada se upoređuju stope smrtnosti, odnosno broj osoba koje poginu u saobraćajnim nesrećama na 100.000 stanovnika.

Po podacima Agencije za bezbjednost saobraćaja, u 2018. u Srpskoj je ova stopa bila 11,3, što je u rangu sa zemljama koje imaju neke od najvećih stopa u svijetu, po godišnjem izvještaju o bezbjednosti na putevima Međunarodnog transportnog foruma – ITF.

Po tom izvještaju, najbolje stanje je u Norveškoj, gdje po posljednjim podacima u saobraćaju godišnje poginu dvije osobe na 100.000 stanovnika, a slično stanje je u Švedskoj gdje je ta stopa 2,5, te u Švajcarskoj, koja ima stopu od 2,7.

Do 3 poginula na 100.000 stanovnika imaju još Ujedinjeno Kraljevstvo i Danska. Mnogo daleko od njih nije ni Slovenija, sa manje od 5 poginulih.

Istovremeno, među najlošije rangiranima između ukupno 33 zemlje koje su predstavljene u posljednjem ITF izvještaju, jesu Argentina sa stopom od 12, SAD sa 11,4 poginulih na 100.000 stanovnika, te Čile sa stopom od 10,4. Najlošije stanje je, ipak, u Južnoj Africi, gde je ta stopa oko 25.

Činjenica je, navodi se u izvještaju, i da prije dvije decenije nijedna od zemalja koje su sada u vrhu tabele nije imala ovako dobre rezultate. U 2000. godini je, recimo, “najuspješnija” bila UK, a tadašnja njihova stopa smrtnosti je bila 6,1.

U Srpskoj je ta stopa pala ispod 10 samo u 2017. godini, dok je 2002. godine, recimo, bilo čak 16 poginulih na 100.000 stanovnika.

“To potvrđuje da sve to nije stvar sudbine, jer nije sudbina ništa više naklonjena Norvežanima ili Slovencima u odnosu na nas ili druge zemlje koje imaju loše rezultate. Nesreće su rezultat nerada i sistemskih grešaka i obrnuto”,  smatra vršilac dužnosti zamjenika direktora Agencije za bezbjednost saobraćaja RS Milija Radović.

Po njegovim riječima, ovakvi izvještaji o bezbjednosti su korisni upravo da bismo mogli da se uporedimo, da vidimo koliko kvalitetno radimo na prevenciji u odnosu na druge zemlje i šta treba bolje raditi.

“Neko mora biti odgovoran zašto se to ne radi kao u zemljama koje su dostigle te niske stope. Činjenica je i da je to sve povezano i sa standardom zemlje, ali nije isključivi razlog. Recimo, Srbija ima sličan ekonomski sistem kao mi, a njihova stopa je oko 7-8 poginulih na 100.000 stanovnika. Njihova agencija za bezbjednost saobraćaja mnogo radi i konstantno je u kampanjama na lokalnom nivou, a činjenica je i da se dosta više novca odvaja za finansiranje bezbjednosti saobraćaja u odnosu na nas. Tačnije, 15 puta više”, ističe Radović, te dodaje da je jedan od velikih problema sa kojima se u Republici Srpskoj i BiH baš nismo izborili i “opraštanje” prekršaja vozačima.

I u izvještajima Svjetske zdravstvene organizacije navodi se da je jedan od velikih problema u cijeloj BiH znatno visoka stopa smrtnosti na 100.000 stanovnika uzrokovana saobraćajnim nesrećama, te da je zabilježeno smanjenje smrtnosti u slučajevima kada država preduzme određene mjere u regulaciji saobraćaja. Po toj stopi smrtnosti, BiH su svrstali kao šestu zemlju u Evropi.

Istovremeno, istraživanja javnog mnjenja pokazuju da se gotovo dvije trećine njenih stanovnika ne osjeća bezbjedno na putevima u BiH.

Putnici u automobilima bezbjedniji

Putnici u motornim vozilima imaju najviše koristi od ulaganja u bezbjednost puteva, a broj onih koji su poginuli u sudarima automobila je u svim zemljama opao u odnosu na 2010. godinu, navodi se u ITF izvještaju za prošlu godinu.

Izuzetak su SAD i Island. Najbolje rezultate imali su u Luskemburgu i Norveškoj. Prošle godine u Norveškoj, recimo, nijedno dijete do 15 godina starosti nije poginulo u saobraćajnim nesrećama.

“Bezbjedniji putevi, kao i sve bezbjednija vozila, opremljena tehnologijama koje sprečavaju sudaranje, te opremom kao što su vazdušni jastuci, doprinijeli su ovom poboljšanju”, navodi se u izvještaju.

Izvor: Srpskainfo / Autor: Valentina Mišljenović