Danas Mitorvdan: Ko ne bude kod svoje kuće, spavaće po tuđim

Srpska pravoslavna crkva 8. novembra slavi dan Svetog velikomučenika Dimitrija, u narodu poznatiji kao Mitrovdan.

Praznik je posvećen antičkom komandantu Soluna koji je stradao zbog širenja hrišćanstva.

Mitrovdan je nepokretni ili stajaći praznik, što znači da je uvijek istog datuma, odnosno 8. novembra po novom ili 26. oktobra po starom kalendaru i obilježen je u crkvenom kalendaru crvenim slovom.

Sveti Dimitrije je rođen u Solunu u trećem vijeku naše ere, za vrijeme cara Maksimilijana. Ignorisao je carevo naređenje da progoni hrišćane i javno je propovijedao hrišćanstvo.

Kada je car čuo da je solunski zapovjednik hrišćanin, naredio je da ga bace u tamnicu gdje je mučen i pogubljen. Solunski hrišćani tajno su ga sahranili. Na mjestu njegovog groba kasnije je podignuta crkva, a Dimitrije je proglašen zaštitnikom grada Soluna.

Prema predanju, Dimitrijev grob odisao je bosiljkom i smirnom, pa je on zato nazvan Mirotočivi. U srednjovijekovnoj Srbiji, posvećeni su mu mnogobrojni hramovi, uključujući i crkvu u Pećkoj patrijaršiji i kapelu u manastiru Visoki Dečani.

Po broju onih koji ga slave, Mitrovdan je na petom mjestu na listi najvećih srpskih slava. U srpskom narodu Mitrovdan je jedna od većih slava, krsno ime nekih esnafa i dan održavanja zavjetine u mnogim mestima.

Kako kažu narodna vjerovanja, uoči Mitrovdana i Đurđevdana treba da je svako kod svoje kuće, jer ko tada ne bude u svom domu, taj će se preko cijele godine noćivati po tuđim kućama.

Običaj je kod našeg naroda da se na Mitrovdan otpuštaju sluge kojima je istekao ugovor i iznajmljuju nove.

Ovaj dan je poznat, kako se vjerovalo, i po tome što su se hajduci tada rastajali da bi negde prezimili zimu i ponovo se sastali o Đurđevu danu sljedeće godine. Tako je i nastala krilatica: Mitrovdanak – hajdučki rastanak, Đurđev danak – hajdučki sastanak.

Izvor: kurir.rs