Građevinci u RS čekaju Feniks

BANJALUKA – Građevinari u RS zainteresovani su za uključenje u novoformirani konzorcijum 40 građevinskih preduzeća iz Srbije i Slovenije simboličnog naziva “Feniks”, ocjenjujući da samo udruženim nastupom mogu dobiti velike poslove na trećim tržištima.

Izgradnja autoputa

Ukazujući na strmoglavi pad poslova u građevinarstvu, prvenstveno visokogradnji, od udara ekonomske krize 2009. godine, a onda i lanjskog gubitka politički nemirnog tržišta sjeverne Afrike, stručnjaci u toj branši navode da se u cilju spasavanja od kolapsa moraju tražiti nova tržišta.

Kopredsjednik konzorcijuma “Feniks” i čelnik beogradske kompanije “PSF Farman” Branislav Grujić kazao je da je projekat otvoren i za građevinske firme iz ostalih republika bivše Jugoslavije, prije svega, kako je rekao, iz RS i BiH, koje imaju dosta kvalitetnih kadrova.

Srpsko-slovenački konzorcijum, koji zapošljava 30.000 ljudi i ima godišnji promet od četiri milijarde evra, planira da se javi na tendere za poslove na Bliskom istoku, zemljama bivšeg Sovjetskog Saveza, Afrike i ostalim tržištima na kojima su tradicionalno radili građevinci bivše Jugoslavije.

“Feniks”, pored građevinskih firmi, okoplja i one koje se bave projektovanjem, izradom instalacija i prateće opreme, zanatskim radovima i opremanjem enterijera.

Milan Bijelić, izvršni direktor Građevinskog preduzeća “Gradip” iz Prnjavora, kaže da imaju ambiciju uključenja u regionalne konzorcijume koji mogu dobiti velike poslove u inostranstvu.

Pozitivnim je ocijenio okupljanje građevinskih preduzeća sa eks-YU prostora, podsjećajući da je “Gradip” prije rata učestvovao u takvim poduhvatima u Libiji, Iraku, bivšem SSSR i nekadašnjoj Čehoslovačkoj.

“Konzorcijum se može dobro organizovati, jer svaka firma posjeduje specijalnost za određene poslove, pa smo se tako i mi iz oblasti visokogradnje uklapali u projekte hidrogradnje”, kaže Bijelić.

U Udruženju građevinarstva i industrije građevinskog materijala RS kažu da još nisu dobili poziv za uključenje domaćih firmi u konzorcijum “Feniks”, izražavajući spremnost da razmotre sve perspektivne projekte.

“Ako su zainteresovani za uključenje firmi iz RS, očekujemo da će stići i zvaničan poziv preko resornog ministarstva i privrednih komora. Sve treba dobro ispitati, prije svega kolika će biti pravna i koheziona snaga konzorcijuma”, kazao je Stanko Ivaštanin, sekretar Granskog udruženja RS.

On ukazuje da su ranije postojale najave osnivanja i konzorcijuma građevinskih firmi Srbije i Hrvatske, ali da “osim lijepe priče od toga nije bilo ništa”. Svjestan je, ipak, da je potreban snažan iskorak domaće građevinske industrije, koja je lani ponovo zabilježila pad aktivnosti za tri do četiri odsto nadovezujući se na najlošiju 2010. godinu u kojoj je obim radova oboren za čak 22 odsto.

“U ovoj branši je na sceni recesija i očekujemo da se u 2012. makar zaustavi protekli trogodišnji pad kroz angažovanje operative na izgradnji autoputa Banjaluka – Doboj i drugim infrastrukturnim projektima. Što se tiče visokogradnje, prognoze su negativne s obzirom na otežane uslove bankarskog kreditiranja i sve slabiju kupovnu moć građana”, kazao je Ivaštanin.

Praksa ne prati želje

Većina ambiciozno najavljivanih zajedničkih projekata preduzeća sa prostora bivše Jugoslavije ostala je mahom u domenu medijskih priča i lijepih želja, a i one koje su formalno započele nisu donijele očekivane rezultate.

Posljednji takav primjer je alijansa “Cargo 10”, koja je okupila željeznička preduzeća iz Slovenije, Hrvatske, Srbije, BiH i Makedonije, ali ni nakon više od godinu dana nije uspjela da oživi željeznički koridor od Istanbula do Ljubljane. U javnosti su dugo vremena eksponirane i priče o organizovanje zajedničke eks-YU lutrije sa jedinstvenom uplatom, nagradnim fondom i premijama, kao i formiranju jedinstvene berze hartija od vrijednosti, ali od toga do danas nije bilo ništa.

Izvor: Nezavisne